ارائه مدل تلفیقی برای ارزیابی و ارائه راهکارهای بهبود چابکی در واحدهای تولیدی، مطالعه موردی سه شرکت تعاونی تولیدی

تغییر یکی از ویژگی های اصلی سازمان ها در عصر رقابتی جدید است. امروزه، کمتر سازمانی را می توان یافت که در یک دوره چند ماهه یا حتی کوتاه تر، تغییری را در محیط کاری خود شاهد نباشد. یکی از پارادایم های افزایش انعطاف پذیری در مقابل تغییرات، چابکی سازمانی است. در این پارادایم نوین سازمان قادر است توانایی کامیابی در محیط همیشه در حال تغییر و غیر قابل پیش بینی را به دست آورد. از این رو، در این پژوهش به ارائه یک مدل پرداخته شده است تا بتواند علاوه بر اینکه سطح چابکی مورد نیاز یک واحد تولیدی را تعیین کند وضعیت فعلی چابکی را بررسی نماید و در نهایت برای بهبود سطح چابکی آن واحد تولیدی، راهکارهایی را ارائه دهد. همچنین برخلاف بیشتر مدل های ارائه شده در زمینه چابکی، مدل این پژوهش به صورت تخصصی و عملیاتی به بررسی چابکی در واحدهای تولیدی می پردازد و به نسبت مدل های های مشابه از پیچیدگی کمتری در اجرا برخوردار است. این مدل، تلفیقی از سه مدل جکسون- جوهانسون، کومار- موتوانی و شریفی- ژانگ است و در سه مرحله اجرا می شود. در مرحله اول برای سنجش سطح چابکی مورد نیاز، بوسیله دو مدل جکسون- جوهانسون و شریفی- ژانگ؛ و در مرحله دوم و سوم برای بررسی وضعیت چابکی و ارائه راهکار، از تلفیق دو مدل جکسون- جوهانسون، کومار- موتوانی، استفاده شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی می باشد و به شیوه توصیفی- پیمایشی انجام شده و در هر سه مرحله، از پرسشنامه های استاندارد مقالات جکسون-جوهانسون و شریفی- ژانگ استفاده شد. برای ارزیابی و به کارگیری مدل مطرح شده، صنایع تولید لوله پلی اتیلن و پولیکا برگزیده و سه شرکت تعاونی تولیدی فعال در این صنعت، با نام های "خزر کاوه گستر"، "همت پلیمر توس" و "صنایع پلاستیک آرم"، انتخاب شد. نتایج حاصله از به کار گیری مدل بر روی هر سه شرکت نشان داد که: صنعت تولید لوله پلی اتیلن و پولیکا در محیط کسب و کار آشفته ای فعالیت می کند و به کارگیری راهکارهایی برای فائق آمدن بر این تغییرات امری ضروری است. در آخر نیز به طور جداگانه برای هر کدام از واحدهای تولیدی مورد مطالعه، با توجه به سطح چابکی مورد نیاز و وضعیت فعلی قابلیت های چابکی، راهکارهایی برای بهبود وضعیت چابکی ارائه شده است.